TERUG NAAR OVERZICHT
Milou Leerling
Met 'Condities voor Soorten op Orde' richten we ons enerzijds op het verbeteren van leefgebieden en anderzijds - als de condities al verbeterd zijn - op het terugbrengen van soorten die bij dat leefgebied horen. Om die condities te verbeteren moet er nog veel gebeuren. Niet alleen door het aanleggen van poelen, het verbeteren van erven, het herintroduceren van planten zoals we het afgelopen jaar gedaan hebben maar ook door de inwoners, ondernemers en bouwers bewust te maken van de mogelijkheden om rekening te houden met aandachtsoorten. Daar blijven we aan werken.
Kleine doorkijk
naar de
toekomst
Michiel Poolman, ecoloog bij Landschap Overijssel, is lid van de voorbereidingsgroep van het project 'Condities voor Soorten op Orde'. In deze groep zitten verschillende experts: niet alleen van de terreinbeherende organisaties en de provincie, maar ook van andere kennisorganisaties als RAVON en de Vlinderstichting. Poolman: ‘We bedenken maatregelen om de leefgebieden van aandachtsoorten te verbeteren en voeren vervolgens ook de projecten uit.’
Poolman is blij dat hij onderdeel is van de groep: ‘Van jongs af aan bekommer ik me om planten en dieren. Wat als hobby begon, is mijn werk geworden. Inmiddels houd ik me bezig met veel verschillende soortgroepen en alles daaromheen, zoals de verspreiding van soorten binnen Overijssel. En ik maak me zorgen: over de biodiversiteit, specifiek in Overijssel. In de voorbereidingsgroep heb ik het gevoel dat ik hier invloed op heb.’
‘Kennisdelen óver en samenwerken áán natuur’
Sinds maart 2020 is Poolman lid van de voorbereidingsgroep, hij nam het stokje over van een collega van Landschap Overijssel. ‘In de groep komen veel verschillende onderwerpen voorbij; het is een combinatie van kennisdelen óver en samenwerken áán de natuur. Dat maakt het leuk en interessant.’
Momenteel is Poolman druk in de weer om populaties van een aantal zeldzame plantensoorten te versterken, waaronder de wilde narcis. ‘Deze soort komt nog maar beperkt voor op een aantal locaties en wordt bedreigd. Overijssel is één van de belangrijkste provincies voor deze soort in Nederland. Daar dragen we een verantwoordelijkheid voor, dus zet ik me hiervoor in.’
‘De tijd tikt door’
Een andere soort waar Poolman zich op het moment voor inzet, is de boomkikker. ‘Met die soort gaat het heel slecht en daar moeten we iets aan doen. In de voorbereidingsgroep wordt dan eerst onderzoek gedaan naar de soort, om ervoor te zorgen dat we de juiste maatregelen nemen. Dat is erg belangrijk, maar tegelijkertijd vind ik dat soms ook wel lastig. Ik wil namelijk meteen met parate kennis in actie komen, want de tijd tikt door!’
Het onderzoek naar de boomkikker is inmiddels uitgevoerd; een genetisch onderzoek naar de verarming van de soort. Uit dit onderzoek blijkt dat er bij het Aamsveen en Witte Veen nog oorspronkelijke populaties zitten, die onder druk staan. ‘Met Natuurmonumenten zien we hier kansen om verbindingen aan te leggen voor de boomkikker. Hopelijk kunnen we dit project binnenkort opzetten, samen met de provincie.’
‘Op deze manier kan ik iets betekenen voor de biodiversiteit in Overijssel’
de voorbereidingsgroep
Michiel Poolman
Ecoloog Landschap Overijssel
‘In de groep komen veel interessante onderwerpen voorbij, het is een combinatie van kennisdelen óver en samenwerken áán de natuur.’
Fotograaf: Alex Mulder
Ruimte voor erfvogels in Elshof
‘Verbinding tussen erven én mensen’
Perenbomen, hazelaars en meidoornhagen. Een kleine greep uit de 9000 bomen en struiken die inmiddels zijn geplant op 11 erven in buurtschap Elshof. Voor dit project hebben de erven gezamenlijk een subsidie van de provincie Overijssel ontvangen. Doel: de erven met elkaar verbinden, onder meer voor erfvogels als de kerkuil, boerenzwaluw en ringmus. André Nijboer, inwoner van Elshof en betrokken bij dit project: ‘De bijvangst is dat we elkaar nog beter hebben leren kennen, er zijn nieuwe vriendschappen uit voortgekomen.’
Het initiatief in Elshof (gemeente Olst-Wijhe) is ontstaan onder nieuwe inwoners en mensen die al lang in het buurtschap wonen. Nijboer: ‘We kwamen erachter dat er veel animo is om aan de slag te gaan met de biodiversiteit op onze erven. Zelf vind ik het belangrijk om m’n steentje bij te dragen aan de natuur. Niet alleen voor mijn kinderen, maar ook voor alle generaties daarna.’
‘We hebben afspraken gemaakt over vaste prijzen’
Sinds 2016 loopt er al een ander biodiversiteitsproject in Elshof, van stichting Kostbaar Salland. Nijboer: ‘daardoor hebben we ervaring opgedaan én een flink aantal erven – waaronder die van mezelf – een stuk natuurlijker gemaakt. Maar bij dat project was geen ruimte meer voor nieuwe aanvragen. Via Kostbaar Salland zijn we vervolgens bij de ervenregeling van de provincie Overijssel terechtgekomen.’
Vanuit deze ervenregeling hebben de 11 erven uit Elshof in totaal 45.000 euro subsidie ontvangen, 80 procent van het benodigde bedrag. ‘De rest moesten de eigenaren zelf ophoesten. Met 11 erven – allemaal van een andere omvang – is het dan puzzelen hoe je dat slim verdeelt. Zo hebben we met de tuinder afspraken gemaakt over vaste gemiddelde prijzen per boom of struik, inclusief het planten ervan.’
‘Zelf vind ik het belangrijk om m’n steentje bij te dragen aan de natuur. Niet alleen voor mijn kinderen, maar ook voor alle generaties daarna.’
Andre Nijboer
Bewoner Vechtwijk
Overijssel is een belangrijk leefgebied voor veel planten en dieren. Vooral binnen de natuurgebieden vinden zij bescherming. Maar er zijn ook soorten waar het minder goed mee gaat ondanks de maatregelen die al getroffen zijn. Als we geen actie ondernemen verdwijnen zij uit Overijssel. Sommige van deze soorten komen bijna alleen in Overijssel voor. In overleg met onze partners hebben we 114 soorten aangewezen die we extra willen beschermen binnen het programma Natuur voor Elkaar. Deze planten en dieren noemen we onze aandachtsoorten.
Met ‘Condities voor Soorten op Orde’ ondersteunen we concrete maatregelen voor de aandachtsoorten door bijvoorbeeld het verstrekken van subsidies voor inrichtingsmaatregelen. Deze inrichtingsmaatregelen helpen niet alleen de specifieke aandachtsoort, maar ook andere soorten. Zo verhogen we de biodiversiteit in Overijssel. Maar ook via educatie en inspiratie hopen we mensen aan te sporen meer aandacht te hebben voor deze soorten. Bijvoorbeeld door het inzetten van onze vliegende ecologen en het organiseren van themabijeenkomsten. Ook bepalen we door middel van onderzoek welke maatregelen nodig zijn voor aandachtsoorten om hun leefgebied te verbeteren.
We bereiken een heleboel mensen met concrete ideeën en voorbeelden. Dit levert enthousiasme en nieuwe projecten op. Juist door vooral in te zetten op concrete maatregelen zien we resultaat. We blijven weg van ‘het gaat niet goed’, maar kijken naar ‘wat we nu wél kunnen doen’.
Condities voor soorten op orde
We merken dat steeds meer Overijsselaren hun steentje willen bijdragen aan het biodiverser inrichten van Overijssel. Dit doen ze door maatregelen te nemen voor de aandachtsoorten, hun buurt te vergroenen en het erf natuurinclusiever in te richten. Helaas mist er nog veel kennis waardoor ze niet altijd de juiste keuzes maken als het om biodiversiteit gaat. Ophangen van bijvoorbeeld nestkastjes of het aanleggen van bloemenlinten kan een bijdrage leveren aan de biodiversiteit. Maar dan moeten wel de juiste kasten op de goede plaatsen hangen, de omgeving moet geschikt zijn als leefgebied en het zaaizaad moet niet gebiedsvreemd zijn. Om particulieren met deze vragen te helpen, zetten we de vliegende ecologen in. Dit zijn ecologen die inwoners van Overijssel kunnen adviseren rondom vergroening en het herinrichten van groen. Wil je weten hoe dat in z’n werk gaat? Kijk dan de vlog van Adriaan de Gelder, één van onze vliegende ecologen.
Vraag het de vliegende ecoloog!
subsidieregeling
De kerkuil, boerenzwaluw, huiszwaluw, ringmus, grauwe vliegenvanger en patrijs: slechts een greep uit de verschillende soorten erfvogels die we in Overijssel willen beschermen. De ervenregeling richt zich op het versterken en vergroten van de leefomgeving van deze erfvogels. Om de kans op succes te vergroten moeten er voldoende dicht bij elkaar gelegen erven meedoen en ze moeten aansluiten bij nabijgelegen natuurgebieden of landschapselementen. Versterking van de leefomgeving kan onder andere door het aanplanten van (vrucht)bomen, hagen en struiken en het ophangen van nestkasten en uilenkasten. Een belangrijk onderdeel is ook monitoring van de soorten die op de erven voorkomen.
Condities voor soorten op orde
Overijssel is een belangrijk leefgebied voor veel planten en dieren. Vooral binnen de natuurgebieden vinden zij bescherming. Maar er zijn ook soorten waar het minder goed mee gaat ondanks de maatregelen die al getroffen zijn. Als we geen actie ondernemen verdwijnen zij uit Overijssel. Sommige van deze soorten komen bijna alleen in Overijssel voor. In overleg met onze partners hebben we 114 soorten aangewezen die we extra willen beschermen binnen het programma Natuur voor Elkaar. Deze planten en dieren noemen we onze aandachtsoorten.
Draai uw scherm om het magazine te lezen.
Voor de hoogste leeskwaliteit kunt u het magazine het beste via uw computer/desktop bekijken.