TERUG NAAR OVERZICHT
Jessica Winter
Het vergroenen van steden en dorpen
Elk jaar faciliteren we nieuwe ideeën die mensen en natuur meer met elkaar in verbinding brengen. Dit doen we met de subsidieregeling Natuur en Samenleving. Vanuit deze regeling kunnen initiatieven vanuit een viertal thema’s ondersteund worden: kinderen en natuur, groen in de stad, groen in de zorg en Groene Lopers.
Via intake-gesprekken verkennen we de wensen en ambities van initiatieven en verrijken we deze waar mogelijk met kennis en inspiratie. Ook zoeken we verbinding met andere beleidsthema’s zoals sociale kwaliteit en klimaatadaptatie.
In 2020 en 2021 hebben we al 20 projecten ondersteund met een subsidie, zo ook het vriendenhuis Den Broam. Samen met scholen en andere vrijwilligers hebben ze hun grond biodiverser ingericht en kunnen kinderen hier natuurlijk spelen. De vliegende ecoloog is bij hen langsgegaan om advies te geven over biodiversiteit. De vlog van de vliegende ecoloog vind je via onderstaande button
Gemeenten met een
Groene Loper
Meer lezen over natuur in de stad?
Dimence Groep ziet meerwaarde natuur in preventie en herstel
Groen doet mensen goed
Groen doet je goed. Dat werd in de Coronacrisis nog eens extra bevestigd. Omdat onderzoek uitwijst dat de natuur ook echt een positief effect heeft op de geestelijke gezondheid en welzijn van mensen, koppelt GGZ- en welzijnsorganisatie Dimence samen met Natuur voor Elkaar en IVN natuur aan de zorg. ‘We zien dat natuur en groen een positieve uitwerking hebben op mensen, zowel preventief als in herstelprocessen. Door Natuur voor Elkaar kunnen we de koppeling van groen en zorg echt in een stroomversnelling brengen,’ zegt Dirk Dijkslag, coördinator van de Beweging van Overvloed van Dimence Groep. De Dimence Groep bedient met 2800 medewerkers zo’n 50.000 mensen per jaar om hun geestelijke gezondheid, maatschappelijke participatie en het welzijn van mensen te verbeteren.
Soms zit een verbetering in een klein hoekje. Een jeugdarts van Jeugd-GGZ zag dat bij het gebouw aan de Veenweg, waar kinderen met hun ouders komen, de entree verre van bemoedigend was. ‘Er ligt wel een park, maar ons gebouw is grauw en troosteloos en er is een kale parkeerplaats. Nu zijn we bezig om zowel voor binnen als buiten een groenplan te maken,’ vertelt Dijkslag.
Het is een mooi praktisch voorbeeld van de groene plannen waarin Dimence Groep samenwerkt met IVN. Het idee is dat de ideeën uit de organisatie zelf komen en dat IVN met haar ervaring met groene interventies in de zorg helpt bij het uitwerken ervan. ‘Wij kunnen heel concrete groene adviezen geven over welke beplanting zou passen, hoe je het onderhoud kunt vormgeven en wat je erin kunt doen. Maar het idee komt van de medewerkers of cliënten van Dimence Groep zelf. Zo creëren we eigenaarschap en trots en is het geen bevlieging die er over een paar jaar weer troosteloos bij ligt,’ legt projectleider Peter Mol (ook hoofduitvoerder van de programmalijn Natuur & Zorg van Natuur voor Elkaar) uit.
Inspiratie
In september 2020 organiseerden de twee organisaties samen een inspiratiebijeenkomst in het kader van het provinciale programma. Daarbij werd onder medewerkers de basis gelegd voor het inzetten van de combinatie natuur en zorg in de Dimence Groep. Dijkslag: ‘Natuurlijk wisten we onbewust al wel dat groen mensen goed doet, maar daar werden we echt geprikkeld om er meer mee te gaan doen. Dimence Groep heeft toen collega’s uitgenodigd die al wat hebben met groen en natuur voor een brainstorm. En iedereen in de organisatie met ideeën kon zich melden. Daaruit zijn vijf plannen voortgekomen die we nu concreet uitwerken.’
Mol vertelt enthousiast over het plan om in het Klokkenbeltpark in Almelo aan de slag te gaan om het groen daar aantrekkelijker te maken. Hierin wordt samengewerkt met Interaktcontour (zorg voor mensen met hersenletsel) en woningbouwvereniging Sint Joseph. ‘Door dit park op te knappen en uitnodigender te maken, krijgt niet alleen de natuur een impuls. Het heeft ook het effect dat mensen meer gaan bewegen en elkaar op een laagdrempelige manier ontmoeten.’ Bewoners van een kleine woonlocatie van Dimence Groep in het centrum van Deventer denken mee over vergroening van dit versteende stukje binnenstad. ‘Daarbij hebben we veel hulp gehad van een bewoner met veel kennis van en ervaring met groen. Deze beweging haalt ook kwaliteiten in mensen naar boven,’ zegt Dijkslag.
Netwerk
Door de stimulerende werking van Natuur voor Elkaar zien de twee organisaties nu ook op steeds meer Dimence Groep-locaties toepassingen voor de heilzame werking van groen. ‘We kunnen er nu vanuit het netwerk en de financiering van de provincie ook echt aan trekken en meters maken,’ weet Mol. En dat groene gevoel werkt bij Dimence Groep op allerlei vlakken door. Zo zijn er op het Glasatelier (één van de leerwerkcentra) mooie kunstwerkjes gemaakt met daarop planten en dieren die het zwaar hebben in Overijssel, zoals de steenanjer en vuurvlinder. En in de nieuwsbrief ‘De Groene Bovenkamer’ worden allerlei tips en onderzoeken over de inzet van natuur in de zorg gedeeld. Dijkslag: ‘Hoe meer je ermee bezig bent en hoe meer input we krijgen van IVN, hoe meer we geïnspireerd raken. Wij zijn hier echt blij mee.’
‘We zien dat natuur en groen een positieve uitwerking hebben op mensen, zowel preventief als in herstelprocessen.’
Dirk Dijkslag
Coördinator Dimence Groep
Ons droombeeld is wonen, werken en leven in het groen: ‘MOOI LEVEN voor mens, plant en dier.’ Groen omringt de mens. In een samenleving waar ook dieren en planten voldoende levensruimte hebben. Natuur in bebouwde omgeving doet iets met mensen. Het zorgt voor minder stress, meer concentratie, sneller herstel bij ziekte. Het zorgt voor verkoeling in hete zomers en voor afvoer van teveel regenwater.
Mensen voelen zich verbonden in een leefomgeving met veel natuur om hen heen. We werken aan die verbondenheid via de vier thema's ‘Wonen, Welzijn, Werken en Zorg’. Natuurinclusief bouwen in héél Overijssel, meer groen in en bij zorginstellingen, samen met inwoners werken aan meer natuur in de versteende wijken en bedrijventerreinen die groene parels worden.
Daarbij trekken we samen op met onze collega’s en partners die werken aan de Overijsselse woonagenda, klimaatadaptatie en stadsbeweging. Onlangs hebben we onze bijdrage geleverd aan het investeringsprogramma voor Toekomstbestendige Bedrijventerreinen en werken we samen met gemeente Oldenzaal en onze klimaatcollega’s aan het Singelpark in Oldenzaal.
Met het project ‘Natuur in de stad’ vergroten we de hoeveelheid en de kwaliteit van natuur en biodiversiteit in de bebouwde omgeving en stimuleren we de inwoners om mee te doen.
Natuur in de Stad
Natuur en Welzijn gaat over gezond zijn en gezond blijven in een groene omgeving. Een groene omgeving draagt bij aan een betere gezondheid en een groter welzijn; mensen worden gelukkig van natuur.
Met Welzijn in de stad focussen we op het mogelijk maken van natuurbeleving voor iedereen, liefst binnen een straal van 500 meter. Een korte wandeling of juist uren zwerven door de natuur, samen groenten kweken in een buurtmoestuin of werken in een kantoor vol planten: groen voelt goed! En: groen ís goed. Juist voor die groepen die het extra nodig hebben. Denk aan grijze wijken, wijken met een lagere sociaaleconomische status of mensen die minder mobiel zijn. Daar waar groen beschikbaar is, maar weinig wordt gebruikt, zetten we in op groen(beleving) voor groter welzijn. We zijn gestart in Deventer in de wijken Colmschate Zuid en Zandweerd en werken daar samen met hele enthousiaste mensen! Ook in Kampen starten we een samenwerkingstraject.
Alle nieuwbouw in Overijssel natuurinclusief! We hebben veel nieuwe woningen nodig, werken hard aan maatregelen om klimaateffecten te bestrijden en mensen hebben een gezonde leefomgeving nodig. Tel daar nog bij op dat alle van nature in het wild levende vogels en vleermuizen beschermde dieren zijn en we weten wat ons te doen staat. Door álle nieuw- en verbouwprojecten in de provincie uit te voeren met natuurinclusieve maatregelen helpen we mens en dier. Natuurinclusief bouwen kan al rekenen op grote belangstelling bij een aantal koplopers. Wij zien het als onze uitdaging om íedereen, de opdrachtgevende gemeenten, de aannemende ontwikkelaars, de uitvoerende bouwers en zeker ook de inwoners van Overijssel uit te dagen alleen nog maar natuurinclusief te bouwen. En zo van onze leefomgeving een gezonde natuurlijke omgeving te maken voor iedereen. Dit doen we met een jaarlijks Natuurlijk!-congres voor alle professionals op het gebied van natuurinclusief bouwen en -wonen én met het organiseren van inspirerende en leerzame bijeenkomsten voor de Community of Practice die we in Overijssel hebben opgebouwd.
In Olst-Wijhe wordt een nieuwe woonwijk niet alleen klimaatadaptief en energieneutraal ontwikkeld, maar ook natuurinclusief. Luister naar deze interessante podcast met o.a. Marcel Blind wethouder Olst-Wijhe en toekomstige bewoners van de woonwijk.
Natuurinclusief ontwerpen en
bouwen in Overijssel
Op donderdag 15 april 2021 hebben Marco Verheul (Raad van Bestuur van Dimence Groep), Joline de Weerdt (regiodirecteur IVN Oost) en Gert-Harm ten Bolscher (gedeputeerde landbouw & natuur bij Provincie Overijssel) hun handtekening onder een partnerschap gezet. Hiermee verklaarden ondertekenaars graag bij te willen dragen aan de doelen van Natuur voor Elkaar, in het bijzonder op het terrein van de Zorg. Meer info op www.natuurvoorelkaar.nl/zorg
Heilzame werking van natuur
De heilzame werking van de natuur is geen nieuwe ontdekking. We lijken het gewoon vergeten! Al in de Middeleeuwen werden kloostertuinen aangelegd voor meditatie en herstel. Later volgden kuuroorden en sanatoria in de bergen, aan zee of in het bos. De natuur heelt. Steeds meer komt er ook vanuit de zorg zelf aandacht voor de rol die groen en natuur spelen in omgaan met ziekte, en in herstel. Er is steeds meer bewijslast dat contact met groen leidt tot minder ziekte, minder medicijngebruik en sneller herstel.
Groen draagt daarmee substantieel bij aan gezondheid. Daarom willen we de zorgsector groener maken. We werken daarvoor nauw samen met zorgcentra, ziekenhuizen, huisartsenposten en het zorgonderwijs.
We ontwikkelen passende groene activiteiten die zorgmedewerkers en -vrijwilligers/mantelzorgers in kunnen zetten. Als er onvoldoende groen aanwezig is, stimuleren en faciliteren we ook de aanleg van fysiek groen. Daarbij besteden we extra aandacht aan natuurbeleving en biodiversiteit. De groene activiteiten kunnen zowel buiten als binnen plaatsvinden. Met groen wordt het werk in de zorg aantrekkelijker. Zowel cliënten en patiënten als zorgverleners hebben daar baat bij.
Afgelopen jaar is veel aandacht uitgegaan naar het bouwen aan een netwerk van Overijsselse zorgpartijen, zowel in de ouderenzorg, de GGZ en ziekenhuizen als eerste lijn. Elke sector vraagt een andere insteek. We hebben een koppeling gelegd met wetenschappelijk onderzoek en bouwen voort op de ervaringen van koplopers.
Naast verenigingen, ondersteunen we ook gemeenten met de subsidie. Zo hebben we gemeente Enschede ondersteund met de regeling ‘Natuur en Samenleving 2.0’, waarmee ze samen met bewoners van flats binnentuinen hebben aangepakt. Daarbij zijn thema’s zoals biodiversiteit, natuurlijk spelen, sociale cohesie en klimaat samengekomen. Klik op de 'verder lezen' knop voor een nieuwsbrief over het gehele project.
Eén van die projecten die we met subsidie hebben ondersteund heeft zelfs “de 2019 Water Resilient Cities Award” gewonnen. Bekijk de opzet en resultaten van het project via de 'verder lezen' knop.
Steeds meer dorpen en steden in Overijssel raken geïnspireerd door de natuurinclusieve aanpak. Ons beeld van wonen, werken en leven in het groen wordt realiteit. Actieve bewoners vergroenen hun eigen omgeving -van tuin tot openbaar groen, ondernemers maken hun werklandschappen tot natuurlijke oases en nieuwbouw wordt vanaf het fundament natuurinclusief opgepakt. Mensen vinden 's zomers hun koelte in steeds groener wordende steden en dorpen.
Kleine doorkijk
naar de
toekomst
Vitamine groen
Groen en gezondheid gaan prima samen. Ze kunnen elkaar zelfs versterken. Uit onderzoek blijkt dat natuur een positieve uitwerking heeft op gezondheid. Gebruik de natuur als medicijn! Natuur voor Elkaar maakte het magazine Vitamine Groen, vol inspirerende achtergrondverhalen en voorbeelden over groen en gezondheid. Bijvoorbeeld het verhaal van Loekie van Tweel, die door haar reuma thuis kwam te zitten, maar in de Beleeftuin van revalidatiecentrum de Vogellanden tóch weer aan de slag kan. Of Karin Tanja-Dijkstra, omgevingspsycholoog die onderzoek doet naar de effecten van natuur op gezondheid. Zorginstellingen uit Staphorst, Raalte en Enschede delen concrete voorbeelden met je hoe zij groen toepassen in de praktijk. En nog veel meer!
Nieuwsgierig geworden? Klik op het magazine hiernaast voor meer informatie!
Natuur in de Stad
Ons droombeeld is wonen, werken en leven in het groen: ‘MOOI LEVEN voor mens, plant en dier.’ Groen omringt de mens. In een samenleving waar ook dieren en planten voldoende levensruimte hebben. Natuur in bebouwde omgeving doet iets met mensen. Het zorgt voor minder stress, meer concentratie, sneller herstel bij ziekte. Het zorgt voor verkoeling in hete zomers en voor afvoer van teveel regenwater.
Draai uw scherm om het magazine te lezen.
Voor de hoogste leeskwaliteit kunt u het magazine het beste via uw computer/desktop bekijken.