TERUG NAAR OVERZICHT
Wout Nieuwenhuis
Brecht Caspers
Ondernemers horen vooral graag van collega’s hoe ze kunnen veranderen. En hebben behoefte aan praktisch advies en ondersteuning. Met Natuurlijk Kapitaal inspireren we die ondernemers en zorgen we dat het verhaal verteld kan worden. We leveren de veel gevraagde kennis over natuur, maken slimme regelingen om ontwikkelingen aan te jagen en bereiken steeds meer ondernemers die aan de slag willen. We laten de kring in de ondernemersvijver steeds groter worden en werken gestaag door aan steeds meer ondernemers die zelf gemotiveerd zijn om natuur in hun bedrijf en bedrijfsvoering op te nemen. We zetten daarbij de koplopers in en helpen ook hen de volgende stap te maken. Daarbij werken we intensief samen met collega’s en partners op het gebied van toekomstbestendige bedrijventerreinen, Gastvrij Overijssel en Agro & Food.
Kleine doorkijk
naar de
toekomst
Dennis Reerink onderneemt met de natuur. Dat doet hij met veel liefde voor het noordoost Twentse landschap en samen met zijn vrouw Annette. Luister in deze 8-minuten hoe zij van hun vee- en recreatiebedrijf onderweg zijn naar een circulair bedrijf anno 2021!
Erfgoed Bossem in Lattrop
Met Natuurlijk Kapitaal stimuleren en faciliteren we ondernemers in Overijssel om hun bedrijf én hun bedrijfsvoering natuurinclusiever te maken. We richten ons daarbij primair op recreatieondernemers en bedrijventerreinen. Ondernemen met natuur levert een meerwaarde voor de ondernemer, voor de natuur en biodiversiteit.
We werken vraaggericht en helpen ondernemers die wel willen, maar nog niet zo goed weten hoe, Dit doen we met stimuleringsregelingen, kennis, goede voorbeelden, collega-ondernemers, excursies, bedrijfsadviezen en ateliersessies. Ook helpen we koplopers met de volgende stap. We brengen de vraag van de ondernemers en de mogelijkheden rondom natuur bij elkaar. Bijvoorbeeld door een bedrijfsnatuurplan te laten opstellen of een ecoloog het terrein te laten scannen en advies te laten geven. Dat bij elkaar brengen werkt het beste live, corona heeft dus zeker roet in het eten gegooid binnen dit project. Maar animo is er, zo blijkt onder meer uit zo’n 50 deelnemers aan een online inspiratiesessie rond natuur op het toeristische erf! Door slimme verbindingen tussen natuur en economie kunnen we de economie duurzaam ontwikkelen en tegelijk de kwaliteit van onze natuur en landschap borgen.
Natuurlijk Kapitaal
Marssteden en Josink Es
Het industriële en logistieke Bedrijvenpark Marssteden in Enschede biedt plaats aan vaak duurzame en innovatieve bedrijven die een grote bijdrage leveren aan de Enschedese werkgelegenheid en economie. Het park kent geen leegstand en is goed bereikbaar. Alleen is de inrichting wel heel erg “jaren negentig”: veel asfalt, bestrating en gazonbermen maar geen voorzieningen voor fietsers en wandelaars. Alles is gericht op efficiency en een strakke uitstraling. Dus tijd om de balans op te maken met de leden van de ondernemersvereniging. Dit resulteerde in een toekomstvisie waaraan ook medewerkers hebben meegewerkt. Hierin wordt grote nadruk gelegd op het verrijken van het bedrijvenpark met wandelroutes, veilige fietsroutes en….. meer groen en biodiversiteit.
Vanuit twee projecten rondom duurzaamheid vanuit ‘MKB Nederland’ en ‘Natuur en Milieu Overijssel’ voor meer duurzaamheid op bedrijvenparken kwamen er uren vrij voor mij (parkmanager Mark van Mast) om duurzaamheid concreet handen en voeten te geven. Dit viel mooi samen met de prijsvraag “Ereprijs” vanuit het programma “Natuur voor Elkaar”, van de samenwerkende partijen hierachter. Met de prijsvraag konden ondernemers met een goed idee rondom natuur, een adviesgesprek en 10.000 euro voor de uitwerking ervan winnen.
'In de categorie Bedrijventerreinen wonnen we de Ereprijs!'
Ontwerp
In de categorie Bedrijventerreinen wonnen we de Ereprijs! We hebben onze hovenier Axent Groen gevraagd wat ze maximaal konden bereiken met het beschikbare budget, de gemeente en de ondernemersvereniging. Dat leidde tot bovenstaande ontwerp.
Uitvoering:
Momenteel is het gedeelte rond het welkomstbord van de Marssteden volledig gerealiseerd. Het gaat hier om een mix van mos sedum, taxushaag, stardust en malapartus. Deze zijn op foto 1 en 2 te zien. De hele strook erachter is door de gemeente voorzien van verschillende soorten begroeiing vanuit een ander project. Dit sluit dus mooi bij elkaar aan.
De bermen zijn voorbereid en onkruidvrij gemaakt. De komende tijd worden hier bloemen- en kruidenmengsels ingezaaid. De meerstammige struiken worden geplant wanneer het weer dit toe laat. Op foto 3 hiernaast is de voorbereide berm te zien. Mogelijk wordt een deel in het najaar van 2021 uitgevoerd.
Spin-offs:
In het ontwerp zijn uiteindelijk de beoogde bomen geschrapt omdat er te veel leidingen in de grond zitten. De 15 bomen die we via De Groene Loper hebben gekregen, zijn op het aangrenzende bedrijvenpark Josink Es geplant (zie enkele foto’s hiernaast). Daar hebben we een behoorlijke monocultuur aan eiken, dus de waterlindes en zoete kersen werden omarmd door de ondernemers. Geïnspireerd door het programma Natuur voor Elkaar op Marssteden zet Josink Es nu ook in op meer diversiteit. Tussen de bomen willen ze het komende jaar nog struiken/heesters plaatsen zodat kleine zoogdieren en vogels ook een veilig heenkomen hebben.
Het bedrijf Zeton, gevestigd op Marssteden, is geïnspireerd geraakt en heeft de gemeente Enschede gevraagd of ze de bermen voor haar pand mag adopteren en ook in mag zaaien met bloemen en kruidenmengsels.
Natuuratelier verbindt belang van boerenbedrijf en natuur
Nu al meer leven op en rond het erf
Net als veel andere boeren volgden Nandine en Wilko Hunneman in Nieuw-Heeten de verhalen in de media op de voet. Want welke gevolgen zou de ombuiging naar natuurinclusieve landbouw kunnen hebben voor hun melkveebedrijf? ‘In de media zie je steeds meer signalen dat het die kant op gaat. Dan moet je op een gegeven moment kiezen: Gaan we dwars tegen die trend in of oriënteren we ons op wat het aan positiefs kan brengen? Wij hebben voor het laatste gekozen en nu zijn we er blij mee,’ zegt Nandine.
Aan natuur rondom de boerderij van Nandine en Wilko geen gebrek. Ze zagen al een wolf en dassen, en ook hazen, zwaluwen, patrijzen, steenmarters en vleermuizen. Maar tijdens een excursie in december 2019 over Natuurlijk kapitaal in de landbouw begon het toch te kriebelen. Want misschien zou het wel nóg beter kunnen. ‘We hoorden tijdens die excursie over de mogelijkheid om een NatuurAtelier van Natuur voor Elkaar op je erf te krijgen. Daar hebben we gebruik van gemaakt. In juni 2020 was het advies klaar en zijn we begonnen met de uitwerking.’
Bedrijfsvoering
In een NatuurAtelier krijgen boeren een schets van de groene mogelijkheden op en rond hun erf. ‘Wij hebben dat als heel prettig ervaren. We hebben samen met een landschapsarchitect, iemand van LTO en van Stichting IJssellandschap rondgelopen. Ze hadden uitgezocht met kaarten hoe het erf er vroeger uit zag en keken wat we zouden kunnen doen. Het was een open gesprek, over de groene mogelijkheden, maar ook over onze bedrijfsvoering om af te wegen wat wel of niet haalbaar was. Zo hadden we nog wel meer hagen kunnen planten dan we uiteindelijk hebben gedaan, maar langs de weilanden geven die schaduw waardoor we minder opbrengst hebben. En die hagen hebben ook onderhoud nodig. Voor die praktische bezwaren was ook begrip.’
Akkerranden
Gelukkig waren er nog groene mogelijkheden genoeg die wel haalbaar en wenselijk waren. ‘We hadden al een bloeiende akkerrand, nu hebben we nog twee akkerranden ingezaaid waardoor de oppervlakte is verdrievoudigd. In het zicht van de openbare weg, zodat andere mensen er ook van kunnen genieten. En we hadden al wel wat fruitbomen, maar daar zijn nu veel soorten bijgekomen en ook notenbomen zoals kastanjes en walnoten. En waar het praktisch kon zijn gemengde hagen geplant met meidoorn, sleedoorn en egelantier. Inheemse soorten waar vogels en insecten wat aan hebben,’ legt de boerin uit.
‘Het was een open gesprek, over de groene mogelijkheden, maar ook over onze bedrijfsvoering om af te wegen wat wel of niet haalbaar was’
‘We horen en zien al veel meer vogels. We zijn heel benieuwd welke nieuwe diersoorten we de komende jaren gaan zien, dat is echt interessant’
Nandine en Wilko Hunneman
Nandine en Wilko Hunneman
Meer vogels
Wilko en Nandine hadden al wel oog voor de natuur rondom hun boerderij, en dat is door deze ervaring alleen maar toegenomen. ‘Je moet er natuurlijk wel wat mee hebben, maar wij zijn er blij mee. Door de kennis van zo’n NatuurAtelier kom je op dingen waar je zelf niet op zou komen. En als je het zelf moet doen, houdt de investering je ook vaak tegen. We merken nu al dat het er minder kaal uitziet en we genieten omdat het levendiger is, we horen en zien al veel meer vogels. We zijn heel benieuwd welke nieuwe diersoorten we de komende jaren gaan zien, dat is echt interessant.’
Natuurlijk Kapitaal
Met Natuurlijk Kapitaal stimuleren en faciliteren we ondernemers in Overijssel om hun bedrijf én hun bedrijfsvoering natuurinclusiever te maken. We richten ons daarbij primair op recreatieondernemers en bedrijventerreinen. Ondernemen met natuur levert een meerwaarde voor de ondernemer, voor de natuur en biodiversiteit.
Draai uw scherm om het magazine te lezen.
Voor de hoogste leeskwaliteit kunt u het magazine het beste via uw computer/desktop bekijken.